بریج دندان یا پل دندانی یک روش درمانی دندانپزشکی است که می تواند شکاف خالی دندان هایی که از دست رفته اند را پر کرده و ظاهر و عملکرد دندان ها را تا حد زیادی با این روش پوشش دهد. بریج دندان از یک یا چند عدد دندان مصنوعی تشکیل شده است که می تواند به آسانی در کنار سایر دندان ها قرار گرفته و اختلالاتی چون مشکل طرح لبخند، کج شدن سایر دندان ها و غیره برطرف می نماید.
بریج دندان چیست؟
اگر یک یا چند دندان از دست رفته دارید، با بریج دندان می توانید این فاصله را با یک یا چند دندان مصنوعی یا کاذب برطرف سازید. یک بریج به طور معمول از تاج هایی در هر دو طرف دندان از دست رفته یا دندان های کاذب ساخته شده است و در محل مورد نظر نصب می شود.
کاندید مناسب دریافت بریج دندان
اگر دندان یا دندان هایی از دست رفته دارید بریج دندانی می تواند به شما کمک کند. شایع ترین دلایل از دست رفتن دندان ها، پوسیدگی، بیماری¬ های لثه و آسیب دیدگی است. علاوه بر این ها ممکن است که دلیل بیماری مادرزادی از ابتدای تولد یک یا چند دندان نداشته باشد. برای تهیه یک پل دندانی، شما به دندان های سالم در دو طرف دندان های از دست رفته نیاز دارید. عوامل مختلفی تعیین کننده این هستند که فرد می تواند کاندید مناسبی برای بریج باشد یا خیر:
- از دست دادن یک یا چند دندان دائمی
- برخورداری از سلامت کامل (فاقد شرایط حاد سلامتی، عفونت یا سایر مشکلات)
- داشتن دندان هایی که بریج را پشتیبانی کنند و همچنین از ساختار استخوانی قوی برخوردارند.
- بهداشت دهان و دندان برای حفظ وضعیت بریج دندان
دلیل استفاده از بریج دندان چیست؟
همه ما می دانیم که همه دندان ها با وجود یکدیگر کار می کنند و اگر دندانی از دست رفته باشد، دندان های اطراف نیز به فضای خالی منتقل شده و دیگر مانند قبل عملکرد خوبی نخواهند داشت. از طرفی دندان های فک مقابل شما نیز می توانند به سمت بالا یا پایین حرکت کنند. بریج در موارد زیر می تواند به شما کمک نماید:
- بازگرداندن لبخند شما
- بازیابی توانایی در جویدن غذا
- بازیابی گفتار و تلفظ صحیح
- حفظ فرم صورت
- جلوگیری از حرکت دندان های باقی مانده و حفظ آنها در موقعیت صحیح خود
- برطرف نمودن مشکلات نیش
- جلوگیری از درد ناشی از استرس اضافی روی دندان ها و فک شما
- خودآگاهی در مورد نوع نگاه یا لبخند
بریج‌های دندانی چیست؟
اگر یک یا چند دندان خراب شده دارید، بریج دندانی می‌تواند شکاف را با یک یا چند دندان مصنوعی (کاذب) پر کند. بریج معمولاً از تاج‌هایی در دو طرف دندان از دست رفته یا دندان‌های نگهدارنده پونتیک (دندان مصنوعی) ساخته می‌شود و در محل مورد نظر محکم می‌شود.
چه کسانی به بریج دندان نیاز دارد؟
اگر دندان یا دندان از دست رفته دارید، بریج‌های دندانی می توانند به شما کمک کنند. شایع‌ترین علل از دست دادن دندان‌ها پوسیدگی دندان، بیماری لثه و آسیب دندان است. یا شاید به دلیل یک بیماری مادرزادی با دندان‌های از دست رفته به دنیا آمده باشید. برای گرفتن یک بریج دندان، شما نیاز به دندان‌های سالم در دو طرف دندان‌های از دست رفته دارید.
چرا به بریج دندان نیاز داریم؟
دندان‌های شما با هم کار می‌کنند. اگر دندانی از دست رفته باشد، دندان‌های مجاور می‌توانند به سمت فضای خالی حرکت کنند. دندان‌های فک مقابل شما نیز می‌توانند به سمت فضایی بالا یا پایین حرکت کنند. این مورد می‌تواند باعث شود:
- مشکلات گاز گرفتن
- مشکلات جویدن
- درد ناشی از فشار اضافی روی دندان‌ها و فک شما.
مشکلاتی در مورد ظاهر یا طرح لبخندتان
بریج دندان متشکل از چه چیزهایی است؟
یک پل دندانی معمولی دارای:
- دندان های اباتمنت (Abutment):
دندان های اباتمنت وظیفه اتصال را به عهده داشته و معمولا همراه با ایمپلنت یا پروتز دندان به کار می‌روند. متخصص دندانپزشکی دو تاج را روی دندان ها با در دو طرف شکاف ایجاد شده قرار می دهد. این دندان های لنگر یا نگهدارنده می توانند یا دندان های طبیعی شما باشند و یا ایمپلنت و پروتز.
- پونتیک ها:
این دندان یا دندان های کاذب شکاف را پر کرده و به تاج ها متصل می شوند. پونتیـک هـا، واحدهایـی از دندانهـای ثابـت هسـتند کـه جایگزیـن دندانهـای طبیعـی از دسـت رفتـه شده و چندیـن نیـاز را بـرآورده می سـازند.
انواع بریج‌های دندانی
چهار نوع اصلی بریج دندان عبارتند از:
بریج ثابت سنتی: این بریج رایج‌ترین نوع است. دارای دو یا چند تاج و یک دندان یا دندان پرکننده است که همه به هم متصل هستند. تاج‌ها بریج را در جای خود نگه می‌دارند. بریج‌های سنتی از فلز، چینی ذوب شده به فلز یا سرامیک ساخته می‌شوند.
بریج کنسولی: در این نوع بریج، پونتیک تنها به یک دندان اباتمنت متصل می‌شود. این نوع گاهی اوقات می‌تواند گزینه‌ای مناسب برای افرادی باشد که فقط در یک طرف شکاف دندان دارند.
بریج دندان مریلند (پل باند رزینی): اگر دندان‌های جلویی شما از دست رفته باشد، ممکن است این نوع بریج را بگذارید. این نوع از پرسلن ذوب شده به دندان‌های فلزی یا سرامیکی ساخته شده است که توسط یک چارچوب پشتیبانی می‌شود. بال‌های هر طرف بریج به دندان‌های موجود شما می‌چسبند.
بریج متکی به ایمپلنت: این بریج شبیه بریج ثابت سنتی است، اما به جای اینکه روی دندان‌ها محکم شود، توسط ایمپلنت ثابت می‌شود.
آیا جایگزینی برای بریج دندان است؟
برخی از افراد پروتزهای پارسیل را انتخاب می‌کنند که دندان‌های مصنوعی متحرک هستند. آنها را می‌توان بیرون آورد و تمیزشان کرد. شاید شما کاندیدای ایمپلنت دندان باشید. ایمپلنت با جراحی در فک شما قرار می‌گیرد. دندانپزشک‌تان می‌تواند به شما کمک کند تا بفهمید بهترین گزینه برای شما چیست.
آیا به ایمپلنت دندان نیاز دارم؟
گاهی اوقات، دندانپزشک‌تان ممکن است کاشت دندان را به جای بریج توصیه کند. آزمایشگاه دندانپزشکی بر اساس مدلی از دهان‌تان دندان‌های جدیدی برای شما می‌سازد. یک جراح ایمپلنت را در فک شما قرار می‌دهد. با گذشت زمان، ایمپلنت‌ها با استخوان فک ادغام می‌شوند و به دندان‌های جدید متصل می‌شوند. مزیت ایمپلنت‌ها این است که نیازی به حمایت از سایر دندان‌ها ندارند.
بریج‌های دندانی چقدر رایج هستند؟
بریج دندان یک روش رایج برای دندان‌های از دست رفته است. دندانپزشکان چندین سال است که از آنها استفاده می کنند.
قسمت سوم
در حین انجام یک بریج دندان سنتی چه اتفاقی می‌افتد؟
شما معمولاً حداقل به دو جلسه درمانی نیاز دارید:
آماده سازی دندان اباتمنت: در اولین جلسه، دندانپزشک دندان‌های پایه را تغییر شکل می‌دهد. بخشی از مینا و عاج برای ایجاد فضاسازی تاج را از بین می‌برند.
قالب‌ها: دندانپزشک قالب‌گیری یا اسکن دیجیتالی از دندانهایتان می‌گیرد. آزمایشگاه دندانپزشکی از قالب یا اسکن به عنوان مدل برای ایجاد بریج، دندان‌های مصنوعی و تاج شما استفاده می‌کند. وقتی آزمایشگاه بریج شما را می‌سازد، یک بریج موقت برای محافظت از نواحی باز دهان‌تان قرار می‌دهد.
قرار دادن بریج دائمی: در طول جلسه دوم، دندانپزشک بریج موقت را برمی‌دارد و بریج دائمی را قرار می‌دهد. دندانپزشک‌تان به دقت بریج را بررسی می‌کند و هر گونه تنظیمات لازم را انجام می‌دهد تا مطمئن شود که به راحتی برای شما مناسب است.
مزایا و معایب بریج دندان
با بریج دندان می‌توانید:
- از جابجایی دندان‌های باقی‌مانده جلوگیری کنید.
- توانایی جویدن و صحبت کردن خود را بهتر کنید.
- طرح لبخندتان را برگردانید.
آیا بریج دندان خطر یا عارضه‌ای دارد؟
اگر به درستی از بریج خود مراقبت کنید، می‌تواند سال‌ها بدون عارضه دوام بیاورد. اگر دندان‌های اطراف پوسیده شوند یا سیمنت خراب شود ممکن است بریج از کار بیفتد. اگر بریج شل شود و دندان‌های نگهدارنده هنوز سالم و دست نخورده باشند، ممکن است دندانپزشک‌تان بتواند آن را با سیمنت جدید دوباره وصل کند.
عمر بریج‌های دندان چقدر است؟
بریج‌های دندانی می‌توانند حداقل پنج تا هفت سال دوام بیاورند. با رعایت بهداشت دهان و دندان و تمیز کردن منظم، بریج ممکن است بیش از ۱۰ سال دوام بیاورد.
آیا خوردن با بریج دندان سخت است؟
مردم اغلب بعد از گذاشتن بریج متوجه می‌شوند که کاملا برعکس است، جایگزینی دندان‌های از دست رفته با بریج غذا خوردن را آسان‌تر می‌کند. ممکن است ترجیح دهید تا زمانی‌که به بریج عادت نکرده‌اید، غذاهای نرم را که به قطعات کوچک قسمت شده میل کنید.
آیا بریج دندان نحوه صحبت کردن من را تغییر می‌دهد؟
اگر دندان‌های جلو را از دست داده‌اید، صحبت کردن به وضوح دشوار است. بریج دندان‌های جلویی می‌تواند گفتار شما را بهبود بخشد.
چگونه از بریج دندان مراقبت کنم؟
موفقیت بریج دندان به سلامت و استحکام دندان‌های باقی مانده بستگی دارد. با بریج، جلوی پوسیدگی دندان و بیماری لثه را می‌گیرید که می‌تواند منجر به از دست دادن دندان شود. برای مراقبت مناسب از دندان و لثه، باید:
دو بار در روز مسواک بزنید و روزانه نخ دندان بکشید: یک متخصص دندانپزشکی می‌تواند روش صحیح مسواک زدن و نخ دندان کشیدن را به شما نشان دهد. احتمالاً بهتر است از نوع خاصی از نخ دندان استفاده کنید تا بتوانید نخ را کاملا در بین بریج و دندانهایتان بلغزانید.
تمیز کردن منظم را انجام دهید: مراجعه منظم به یک متخصص دندانپزشکی می‌تواند به تشخیص زودهنگام مشکلات دندانی کمک کند.
یک رژیم غذایی متعادل داشته باشید: مقدار زیادی میوه، سبزیجات و فیبر مصرف کنید و سعی کنید غذاهای جویدنی و فیبری مانند برخی از گوشت‌ها را کم کنید.
اگر متوجه تغییراتی در گاز گرفتن یا ناراحتی در موقع جویدن شدید، اگر درد، قرمزی، تورم یا خونریزی در اطراف بریج دارید، برای معاینه به دندانپزشک مراجعه کنید.
هزینه بریج دندان چقدر است؟
هزینه بریج های دندانی متفاوت است. هزینه بستگی به نوع بریج و محل زندگی‌تان دارد. اگر بیمه دندانپزشکی دارید، معمولاً درصدی از هزینه را پرداخت می‌کنند.
از چه روش درمانی دندانپزشکی می توان به جای بریج دندان استفاده کرد؟
به جز بریج ممکن است برخی افراد پروتزهای جزئی را که همان دندان های کاذب متحرک است انتخاب کنند. شما می توانید برای تمیز کردن آنها به بیرون آورده و مجددا در دهان قرار دهید. همچنین ممکن است شما کاندید مناسبی برای ایمپلنت دندان باشید. یک ایمپلنت با عمل جراحی در فک شما قرار داده می شود. یک دندانپزشک متخصص و با تجربه می تواند در انتخاب بهترین گزینه به شما کمک کند.
هزینه بریج دندان
دندانی متغیرهای زیادی وجود دارند که می توانند هزینه بریج یا پل دندانی را تحت تأثیر قرار دهند از جمله:
- تعداد دندان های مورد نیاز برای پر کردن شکاف
- موارد مورد استفاده مانند رزین کامپوزیت، زیرکونیا یا آلیاژ فلز پوشیده شده از رزین
- پیچیدگی یا دشواری نصب
- نیاز به سایر درمان های اضافی مانند بیماری های لثه
- مهارت دندانپزشک متخصص و موقعیت کلینیک او
مزایای بریج دندان کدامند؟
مزایای پل دندانی به شرح زیر هستند:
- پل های دندانی معمولا کوچک و سبک بوده و افراد هنگام جویدن غذا بسیار راحت هستند.
- آنها نیروی طبیعی نیش را تصحیح و توزیع می کنند، نیرویی که توسط دندان های از دست رفته به خطر می افتد
- عادت کردن به این روش درمانی معمولا آسان است
- بریج دندان به حفظ فرم صورت شما کمک می کند
- در این روش جابجایی و حرکت دندان های مجاور بهتر کنترل می شود
- توانایی طبیعی در گفتار و غذا خوردن افزایش می یابد
- اگر بهداشت و مراقبت از آن در سطح بالایی حفظ شود، طول عمر و ماندگاری آن بالاتر خواهد رفت.
معایب بریج دندان
در این روش درمانی اگر یکی از دندان های اباتمنت شما به طور جدی خراب شود، ممکن است کل بریج دندان شما به خطر بیفتند. به عنوان مثال، اگر در یکی از دندان های پشتیبان شما، یک پوسیدگی عمیق، عفونت یا بیماری پریودنتال رخ دهد، ممکن است کل بریج را از دست بدهید. از این رو، فضای طراحی، تناسب و ظرفیت بارگذاری به همراه تشخیص انجام پل دندانی بسیار مهم است.
یکی از خطاهای معمول هنگام ساختن بریج دندان، طول آن است. طبق قانون فیزیک (قانون Ante)، هر اندازه طول بریج بیشتر باشد، نیروی بیشتری بر روی دندان های اباتمنت واقع است. این نیروی بیش از حد می تواند باعث ایجاد یک فشار غیر قابل تحمل روی دندان های پایه شود. از این رو دندانپزشک متخصص باید نیروهای گزش را نسبت به انسداد مکانیکی و آنچه افراد می خورند به دقت بررسی نماید.
بزرگترین عیب پل های دندانی، تهیه دندان است، به خصوص اگر آن شامل دندان های جوان با ترمیم کم یا بدون ترمیم شود. ما واقعا دوست نداریم که این دندان های بکر به عنوان اباتمنت عمل کنند، زیرا مطالعات نشان داده اند که این دندان های جوان به احتمال زیاد در آینده ای نزدیک به درمان کانال ریشه نیاز پیدا می کنند.
اما چرا این شرایط رخ می دهد؟ زیرا کاهش مقدار زیادی از مینای دندان می تواند به التهاب عصب و در نتیجه حساسیت یا درد منجر شود. این عارضه جانی در یک تا سه درصد از موارد رخ می دهد. از این رو برای جلوگیری از این آسیب، باید به یک فرآیند آزمایشگاهی غیر تهاجمی برای آماده سازی دندان تکیه کرد. این تکنیک امکان آماده کردن تاج هایی محکم را فراهم می آورد و در نتیجه می توان میزان بروز عوارض جانبی را به کمتر از یک در پانصد مورد کاهش داد.
فرآیند درمان بریج دندان
برای دریافت بریج دندان، شخص باید حداقل دو مرتبه به دندانپزشکی مراجعه نماید:
مرحله اول
زمانی که تصمیم شما برای بریج دندان نهایی شد، در اولین قرار ملاقات دندانپزشکی باید دندان های پایه یا اباتمنت برای تاج هایی که قرار است بریج را در جای خود نگه دارند آماده شوند. این آماده سازی شامل برداشتن مقداری از مینای دندان است تا جایی برای قرار دادن تاج روی آن وجود داشته باشد.
با استفاده از ماده ای نرم مانند بتونه که بیمار بتواند آن را گاز بگیرد، برشی از طرح دقیق دندان ایجاد می شود. سپس یک ماده گچ مانند برای ایجاد مدل از دندان ها با استفاده از قالب به کار می رود. آزمایشگاه از این مدل تورفتگی برای ساخت بریج دائمی استفاده می کند. برای محافظت از دندان ها تا زمان ساخت تاج دائمی در آزمایشگاه، یک بریج موقت روی دندان های پایه قرار می گیرد.
مرحله دوم
در جلسه دوم، تاج های موقت برداشته شده و تاج های دائمی از نظر جایگذاری مناسب بررسی می شوند و سپس با استفاده از یک سیمان قوی و دائمی در جای خود قرار می گیرند. بعد از آن، دندانپزشک تاج ها را بررسی می نماید تا مطمئن شود که نیش بیمار بسیار بالا نبوده و آن را متناسب با وضعیت او تنظیم می نماید. قرار ملاقات های بعدی ممکن است برای تنظیم نیش لازم باشند. برخی از دندانپزشکان در ابتدا از سیمان موقت برای چسباندن بریج دائمی استفاده می نمایند سپس مدتی منتظر می مانند تا از تناسب بریج جدید اطمینان حاصل کرده و بعد از سیمان دائمی بهره می گیرند.
بریج دندان در مقابل ایمپلنت
بین این دو روش تفاوت هایی وجود دارد که در ادامه آنها را مورد بررسی قرار خواهیم داد:
هزینه کدام یک بالاتر است بریج دندان یا ایمپلنت؟
زمانی که صحبت از بریج در برابر ایمپلنت می شود افراد اغلب از قیمت به عنوان یک عامل تعیین کننده برای گزینه درمانی خود استفاده می نماید. ایمپلنت ها به طور کلی هزینه بالاتری نسبت به بریج دارند بخصوص اگر به بیش از یک کاشت دندان نیاز داشته باشید. هزینه بریج دندان نیز همانطور که در بالا به آن اشاره شد بر اساس نوع بریج، تعداد دندان های از دست رفته، مهارت دندانپزشک و ... متفاوت است.
روند درمانی بریج دندان در مقابل ایمپلنت
مراحل انجام بریج به اندازه ایمپلنت طولانی نیست زیرا در در ایمپلنت به ایجاد ارتباط عملکردی و ساختاری مستقیم بین سطح کاشت مصنوعی و استخوان زنده لازم است. با این حال بریج می تواند تهاجمی تر باشد زیرا برای حمایت از آن نیاز به تغییر دائمی ساختار دندان های اطراف است.
زمان بهبودی دو روش بریج و ایمپلنت دندان
دندانپزشک شما می تواند معمولا یک ایمپلنت را در عرض یک یا دو ساعت قرار داده و زمان بهبودی آن نسبتا سریع است. اکثر افراد نیز می توانند روز بعد از آن به فعالیت های عادی خود بازگردند. اما پس از بریج دندان، معمولا یک زمان بازیابی کوتاه وجود دارد و پس از اینکه دندانپزشک درمان را به پایان رساند ممکن است شما دچار درد جزئی در لثه شوید. در ضمن برای اینکه با بریج دندان به راحتی غذا بخورید و دچار مشکل نشوید باید برنامه مراقبتی خود را تغییر دهید.
جمع بندی
یکی از سوالات رایجی که افراد در زمانی که دندان های خود را از دست داده اند و خطر عفونت آنها را تهدید می نماید بهره گیری از بریج دندان یا ایمپلنت است. در این مقاله ما به طور کامل در مورد روش درمانی بریج دندان توضیح دادیم اما لازم به ذکر است که در پایان بگوییم این روش منسوخ شده و روش بریج بر پایه ایمپلنت که در بالا هم توضیح کوتاهی در مورد آن داریم جایگزین شده است. با روش بریج بر پایه ایمپلنت محافظت گسترده ای از دندان ها به عمل آمده و با آن از سلامت فک نیز حمایت می شود. علاوه بر این، با افزایش سن، فرم صورت نیز تا حد زیادی حفظ می شود. اما در نهایت مسئله ای که بسیار اهمیت دارد، مراجعه به یک دندانپزشک متخصص و با تجربه است که سلامتی دهان و دندان شما را تا حد زیادی تضمین نماید.
