قالب گیری دندان آخرین فرآیندی است که با اهداف مختلفی انجام می شود و معمولا یک امر ضروری قبل از ایجاد پروتز توسط تکنسین دندان است. در واقع قالب دندان مصنوعی به منظور تشکیل یک الگوی کامل از شکل دهان و فک گرفته می شود.
قالب گیری درست، بدون حفره، کشیدگی یا اعوجاج یک نیاز اساسی برای به دست آوردن یک پروتز نهایی دقیق می باشد.قالب گیری دندان در صورتی که با دقت انجام شود، پیش آگهی بهتری دارد، زیرا در اینجا است که به دلیل خراب بودن پروتز، حفره های ثانویه یا مشکلات پریودنتال به دلیل ایجاد پلاک، رخ می دهد.
برای گرفتن قالب دندان مصنوعی از تکنیک های مختلفی استفاده می شود که هر کدام از مزایا و معایبی برخورداند و در ادامه آنها را توضیح خواهیم داد.
قالب گیری دندان چیست؟
قالب گیری دندان (Dental impression) عبارت است از ایجاد یک کپی از مجموعه دندان های شما یا بافت دهان یا هر دو که در لابراتوار مورد استفاده قرار می گیرد. در این فرآیند، یک تری پلاستیکی یا فلزی که به شکل "نعل اسب" می باشد به راحتی در دندان و لثه ها قرار می گیرد. تری را می توان برای دندان های بالا، پایین یا هر دو مورد استفاده قرار داد. قالب گیری دندان و دهان و فک با هدف های مختلفی صورت می گیرد و در بسیاری از درمان های دندانپزشکی ضروری می باشد.
مطالب مرتبط: ایمپلنت یک روزه
نحوه انجام قالب گیری دندان
برای این کار، دندانپزشک از یک تری مخصوص و آلژینات بهره می گیرد. آلژینات یک ماده پودری بوده که در تماس با آب به صورت خمیر در می آید. این خمیر را درون تری قرار داده و تا زمانی که سفت شود، دندانپزشک آن را در دهان بیمار نگه می دارد. آلژینات با سفت شدن، شکل دندان و لثه را به خود می گیرد. در نهایت، دندانپزشک این قالب گچی را به لابراتوار ارسال می کند تا تکنسین لابراتوار روی آن کار کند.
مراحل قالب گیری دندان
قالب گیری دندان مستلزم یک ماده اصلی به نام آلژینات و یک تری مخصوص می باشد. آلژینات پودری است که دندانپزشکان آن را با آب مخلوط نموده تا یک ماده خمیر مانند به دست آید. قبل از شروع کار، متخصص باید دستورالعمل های کلی را هنگام گرفتن قالب دندان مصنوعی رعایت کند.
پس از آماده شدن خمیر مخصوص، آن در تری ریخته شده و در دهان بیمار قرار می گیرد. برای این کار ابتدا تری روی فک بالا و سپس فک پایین قرار می گیرد. متخصص تری را نگه داشته تا آن خودش را گرفته و سفت شود.
ممکن است که بیمار به دلیل طعم تری کمی اذیت شود اما باید صبر کند و دهان خود را تکان ندهد زیرا کار قالب گیری دندان ممکن است با دقت صورت نگرفته و این کار مجدد تکرار شود.
پس از اینکه خمیر یا همان آلژینات سفت شد و شکل دندان ها و فک را به خودش گرفت، دندانپزشک آن را از دهان بیمار خارج می کند. در نهایت این خمیر مخصوص درون قالبی که کست نام دارد ریخته شده و به لابراتوار دندانپزشکی ارسال می شود.
قیمت خمیر قالب گیری دندان
قیمت خمیر قالب گیری دندان بسته به کیفیت متفاوت است. در واقع هر اندازه کیفیت مواد بهتر باشد، قیمت نیز بالاتر خواهد بود.
توجه داشته باشید که مواد قالب گیری دندان هر اندازه با کیفیت تر باشند، قالب دندان مصنوعی موثرتری از بافت داخلی دهان به دست خواهد آمد. امروزه مواد مختلفی از این مواد در بازار موجود هستند و دندانپزشکان برای فعالیت های دندانپزشکی این مواد را تهیه می کنند.
مراجعه به یک متخصص مجرب و شناخته شده نیز این حیث اهمیت دارد چرا که او قطعا برای قالب گیری دندان از بهترین مواد بهره می گیرد و در نتیجه کار با کیفیت تر و بهترین را به بیمار ارائه می دهد.
چرا قالب گیری دندان اهمیت دارد؟
انواع ریتینرها، نایت گاردها، پروتزها، تاج و ... را می توان به صورت عادی ساخت اما با قالب گیری دندان سنجش دقیق تری از دندان ها و نیز ساختار دهان به دست می آید و این سبب می شود که درمان دقیق تری ارائه شود. به طور کلی اهمیت قالب گیری دندان را می توان از دو منظر زیر بررسی نمود:
- جلوگیری از عدم تناسب
قالب گیری دندان جنبه های متفاوت دهان شما را با دقت نشان می دهد از جمله دندان ها و لثه ها. آبجکت های دندانپزشکی که بدون قالب گیری ساخته می شوند ممکن است برای دهان شما تنگ و یا گشاد باشند و این در نهایت منجر به تحریک و آزار شما می شود.
- جلوگیری از ترمیم های نادرست
تکنیک های ضعیف در قالب گیری دندان می توانند منجر به پارگی یا فاصله زیاد فضای حاشیه ای شوند و این به طور طبیعی می تواند بر کیفیت ترمیم تأثیر بگذارد و در نتیجه عملکرد نا مناسبی را به همراه داشته باشد. از این رو اگر می خواهید از انجام کارهای تکراری و صرف هزینه های غیر ضروری برای اقدامات دندانپزشکی خودداری کنید، باید اطمینان حاصل نمایید که دندانپزشک شما از مهارت و تجربه کافی برخوردار است.
مطالب مرتبط: قیمت ایمپلنت دندان
انواع قالب گیری دندان
انواع قالب گیری دندان عبارتند از:
- قالب گیری اولیه: قالب گیری اولیه دندان در مدل های تشخیصی، تری های اختصاصی، روکش های موقت، ارتودنسی و مدل و سابقه درمان مورد استفاده قرار می گیرد.
- قالب گیری نهایی: از قالب گیری نهایی در ترمیم و جزئیات دقیق ساختار بافت و دندان استفاده می شود.
- ثبت بایت: در این نوع قالب گیری، رابطه اکلوزالی یا بایت دندان های ماگزیلاری و فک پایین در زمان بستن دندان ها مشخص می شود.
قالب گیری دندان برای چه مواردی انجام می شود؟
قالب گیری برای ساخت موارد زیر صورت می گیرد:
- ساخت پروتزها
- ساخت لمینت دندان
- بریج دندان
- تحلیل ارتباط میان فک ها
- ساخت نایت گارد
- ساخت روکش دندان
انواع تری های قالب گیری دندان
تری ها به منظور دستیابی به یک تجسم عالی از دندان طراحی شده اند:
- تری ها برای پوشش قوس کامل فک یا Full arch tray
- پوشش دندان های قدامی یا Section tray
- تری ها برای پوشش نیمی از قوس فک یا Quadrant tray
انواع روش های قالب گیری دندان
قالب گیری دندان عمدتا به دو روش سنتی و دیجیتالی صورت می گیرد:
- قالب گیری به روش سنتی: در این روش، همانطور که در بالا هم ذکر شد، دندانپزشک مقداری از مواد قالب گیری را روی تری قرار داده و در داخل دهان بیمار قرار می دهد و اجازه می دهد تا مواد چند دقیقه روی دندان ها باقی بمانند.
- قالب گیری به روش دیجیتالی: در این روش که برخی از مراکز مجهز دندانپزشکی از آن بهره می گیرند، یک دوربین کوچک داخلی دهانی که به عصا شباهت دارد استفاده می شود. در پی آن، از دندان های بیمار تصویری به دست می آید که به کمک نرم افزار مخصوص تحلیل شده و بر اساس آن آنالیز قالب مورد نظر ساخته می شود. این قالب نیز به دو روش ساخته می شود.
در یکی از روش ها، دندانپزشک قالب به دست آمده را با تصاویر دیجیتالی یا فرمت دیجیتالی به لابراتوار ارسال می کند و تکنسین بر این اساس قالب را تهیه می نماید. در روش دیگر، از تصاویر دیجیتالی ویدئویی که به کمک اسکن دیجیتال یا لیزر تهیه می شوند بهره گرفته می شود. اسکن لیزری به خاطر دقت بسیار بالای خود، تمامی جزئیات دهان و دندان را نشان می دهد و علاوه بر این کاملا دقیق و بی خطر است.
مطالب مرتبط: اسنپ اسمایل
مزایای قالب گیری دیجیتالی
در ادامه با چند مزیت مهم قالب گیری دیجیتال نسبت به قالب گیری سنتی آشنا خواهیم شد:
- جریان کاری سریع و صرفه جویی در زمان
- بازخورد در زمان واقعی
- کاهش خطاهای انسانی
- تجربه بهتر برای بیمار
معایب قالب گیری سنتی دندان
- طعم بد آلژینات: از آنجایی که آلژینات دارای طعم بدی می باشد ممکن است بیمار در حین قالب گیری اذیت شود.
- احساس حالت تهوع: پس از قرارگیری تری در دهان، ممکن است احساس تهوع به بیمار دست دهد. دراینجا بهتر است که بیمار برای کنترل این احساس، حواس خود را به جای دیگری پرت کرده و از راه بینی نفس بکشد تا دندانپزشک مجبور نباشد مجدد قالب گیری را انجام دهد.
جمع بندی
قالب گیری دندان معمولا برای گزینه هایی نظیر نایت گارد، نگهدارنده ها، روکش‌های سرامیکی ، انواع روکش های دندان، بریج ها، ایمپلنت و موارد دیگر استفاده می‌شود. اگرچه قالب گرفتن ممکن است ساده به نظر برسد، اما این یک روش مهم برای سلامت دهان و دندان است.
زمانی که برای ساختن دندان مصنوعی، روکش یا موارد دیگر دندانپزشکی به یک کپی دقیق از دهان شما نیاز است، دندانپزشک شما از قالب دندان مصنوعی استفاده می‌کند. تنها چند دقیقه طول می کشد تا دندانپزشک شما قالب بگیرد، اما فراموش نکنید که این یک مرحله بسیار مهم در برنامه درمانی شما بوده و بنابراین آشنایی کامل با مراحل قالب گیری دندان نیاز به مهارت و تجربه بالایی دارد.
