داخل ریشه، فضایی توخالی به نام کانال ریشه وجود دارد که حاوی پالپ یا همان عصب دندان است. عصب حاوی رگ‌های خونی و اعصاب بوده و مسئول تغذیه و حس دندان می‌باشد. حالا تصور کنید که به هر دلیلی، انتهای این کانال ریشه (اپکس) بسته نشده باشد. به این وضعیت، «ریشه درمان باز» می‌گویند.
بازماندن انتهای ریشه، شرایط مساعدی برای ورود باکتری‌ها به داخل دندان فراهم می‌کند. این باکتری‌ها رفته‌رفته می‌توانند پالپ دندان را عفونی کرده و منجر به درد، التهاب و حتی آبسه شوند. بنابراین، ریشه درمان باز، وضعیتی خطرناک است که نباید آن را نادیده گرفت. در ادامه مطلب به‌طور کامل این موضوع را موردبررسی قرار خواهیم داد.
دلایل احتمالی بازماندن ریشه دندان
اما چه عواملی می‌توانند باعث بازماندن ریشه دندان شوند؟ چند دلیل اصلی برای این اتفاق وجود دارد که در ادامه به بررسی کامل آن خواهیم پرداخت.
دندان‌های جوان و رشد ناکامل
در برخی موارد، ممکن است دندان‌های نابالغ، مخصوصاً در کودکان و نوجوانان، باریشه‌های کاملاً بسته نشده رشد کنند.
آسیب و شکستگی ریشه
ضربه‌های شدید به دهان یا پوسیدگی‌های عمیق دندان می‌توانند باعث شکستگی ریشه و بازماندن کانال شوند.
درمان ریشه ناقص
آیا ریشه دندان قابل ترمیم است؟ اگر درگذشته، درمان ریشه دندان به‌درستی انجام‌نشده باشد، ممکن است انتهای ریشه به‌خوبی بسته نشده و مشکل ریشه درمان باز باقی بماند.
علائم هشداردهنده ریشه درمان باز
حالا که با ماهیت این مشکل آشنا شدیم، وقت آن است که علائم هشداردهنده را بشناسیم تا بتوانیم زودتر برای درمان اقدام کنیم. به این موارد توجه کنید:
دردهای متناوب، مخصوصاً هنگام جویدن: این دردها با تغییر دما (گرما یا سرما) ممکن است شدیدتر شوند.
حساسیت بیش‌ازحد دندان: حتی با نوشیدن آب سرد
روش‌های درمانی برای ریشه درمان باز
اگر متوجه علائم ریشه درمان باز شدید، باید هر چه سریع‌تر به دندانپزشک مراجعه کنید. دندانپزشک با معاینه دندان و انجام عکس‌های رادیولوژی، مشکل را تشخیص داده و بهترین روش درمان را به شما پیشنهاد می‌دهد. درمان ریشه کج دندان را نیز می توانید با دندانپزشک در میان بگذارید.
در حال حاضر، دو روش درمانی اصلی برای ریشه درمان باز وجود دارد:
اپکسیفیکاسیون
در این روش، دندانپزشک بافت پالپ عفونی را از کانال ریشه خارج کرده و سپس از موادی مانند هیدروکسید کلسیم یا MTA برای ایجاد یک سد بافتی در انتهای ریشه استفاده می‌کند. این سد، از ورود باکتری‌ها به داخل دندان جلوگیری کرده و به رشد ریشه کمک می‌کند.
جراحی اپیکوسرجری
در این روش، دندانپزشک با ایجاد یک برش در لثه، انتهای ریشه را باز می‌کند. سپس، بافت عفونی را از انتهای ریشه خارج کرده و آن را با موادی مانند MTA پر می‌کند.
در برخی موارد، ممکن است نیاز باشد که هر دو روش درمانی در کنار یکدیگر انجام شوند. به‌عنوان‌مثال، ممکن است دندانپزشک ابتدا اپکسیفیکاسیون انجام دهد و سپس، در صورت عدم موفقیت، جراحی اپیکوسرجری را انجام دهد.
پیشگیری از بازماندن ریشه درمان
برای پیشگیری از بازماندن ریشه دندان، باید از مراقبت‌های دهان و دندان غافل نشوید. به این نکات توجه کنید:
- به‌طور منظم مسواک بزنید و نخ دندان بکشید.
- هر شش ماه یک‌بار برای معاینه و جرم‌گیری به دندانپزشک مراجعه کنید.
- در صورت پوسیدگی یا آسیب دندان، سریعاً آن را درمان کنید.
با رعایت این نکات ساده، می‌توانید از بروز مشکلات دندانی، ازجمله ریشه درمان باز، پیشگیری کنید.
سوالات متداول
آیا ریشه درمان باز را می‌توان با درمان‌های خانگی درمان کرد؟
خیر، درمان ریشه درمان باز باید توسط دندانپزشک انجام شود. درمان‌های خانگی ممکن است درد را تسکین دهند، اما نمی‌توانند مشکل را ریشه‌ای حل کنند.
آیا ریشه درمان باز باعث از دست رفتن دندان می‌شود؟
اگر ریشه درمان باز درمان نشود، می‌تواند منجر به عفونت شدید و از دست رفتن دندان شود. بنابراین، مهم است که در صورت بروز این مشکل، هر چه سریع‌تر برای درمان اقدام کنید.
هزینه درمان ریشه درمان باز چقدر است؟
هزینه درمان ریشه درمان بازبسته به عوامل مختلفی مانند شدت مشکل، روش درمانی انتخابی و موقعیت دندان، متفاوت است. برای اطلاع از هزینه دقیق درمان، باید با دندانپزشک خود مشورت کنید.
