از اوایل تاریخ بشریت، دندانها سهم بزرگی در مراقبت های بهداشتی بشر ایفا می کرده اند. در اوایل تاریخ، انسان فواید مراقبت مناسب دندان را نمی دانست و در نتیجه مرتباً دندان های خود را از دست می داد. اما از دوران مصر باستان، مراقبت های اساسی از دندان کم کم شروع شد. در واقع، اولین نمونه های دندانپزشکی را می توان تا 7500 سال قبل از میلاد مشاهده کرد، وقتی که مصریان به جای دندان از دست رفته ، شروع به استفاده از دندان های جایگزین( ایمپلنت دندانی ) کردند.
دندان پزشکی در مصر باستان
ساکنان مصر باستان نیز درست مثل ما، از بیماری های مربوط به دندان رنج می بردند. رژیم غذایی آنها پر از فیبر و سبزیجات خام و اغلب نپخته بود که همراه با رعایت بهداشت ضعیف دندان باعث ایجاد بیماریهای مختلف دهان و دندان از جمله پوسیدگی و پریودنتیت می شد. دندانپزشکان باستان در نوشته های خود روی پاپیروس برخی از شرایطی که با آن روبرو شده اند را اینطور توصیف می کنند: آبسه دندان، مشکلات لثه ، دندان لق، استوماتیت زخم (ulcerative stomatitis)، پریودنتیت، بیماری فک و استخوان فک، سپسیس دندان (عفونت خون) و تجمع باکتری روی لثه (عفونت لثه).دلایل پیدایش ایمپلنت در مصر
اما مصریان پزشکان ماهری بودند که سعی می کردند با روش های پزشکی فراتر از زمان خود، این بیماری ها را درمان کنند. آنها جراحی دندان و بسیاری از روش ها و معالجات را ابداع کردند و از داروهای به دست آمده از طبیعت به طور جدی بهره بردند. پزشکان مصر باستان آگاه بودند که عدم درمان صحیح بیماری های دهان و دندان منجر به مشکلات جدی و حتی مرگ می شود. بنابراین فراتر از آیین های جادویی و مذهبی، دندانپزشکان مصری سعی کردند روش های درمانی بسیار کاربردی برای تسکین درد و از بین بردن التهاب نیز انجام دهند.
علاوه بر معالجه با گیاهان و معجونها، دندانپزشکان کارهای پیچیده تر و جراحی های واقعی را نیز انجام می دادند – جا انداختن فک ، برداشتن جراحی پس از آبسه و برداشتن جزئی از قطعات لثه آسیب دیده برخی از روش های درمانی آنها بود. به نظر می رسد که آنها از این روش ها به عنوان درمان معمول و عمل های مختلف ترمیم دندان استفاده می کردند – به عنوان مثال، تاکنون سه مورد از بریج های دندانپزشکی استفاده شده در آن زمان در دهان چند مومیایی کشف شده است. دندانپزشکان مصری با یک فناوری ساده یک یا چند دندان از دست رفته را با سیم طلا یا نقره به دندانهای سالم اطراف وصل می کردند.
مطالب مرتبط: مراحل ایمپلنت دندان
مشکلات دندان پزشکی مردم در دوران باستان
ساییده شدن دندان ها تقریباً برای همه ساکنان سرزمین فرعونیان رایج بود. دلایل مختلفی برای ابتلا به این بیماری وجود داشت اما اصلی ترین آنها، کیفیت پایین مواد غذایی و کمبود مصرف ویتامین ها و مواد معدنی بود. گذشتگان ما، نان ها را با کیفیت بسیار ضعیف پر از پوسته ، نی و حتی ذرات ماسه می خوردند. تقریباً در تمام جمجمه ها و فک هایی که در طی حفاری کشف می شوند، وضعیت دندان ها بسیار بد و دارای پوسیدگی بسیار شدید است. هرچند که این به خودی خود یک بیماری نبوده است اما عامل ظهور سریع سایر مشکلات جدی دیگر مانند آبسه ، التهاب لثه و استخوان فک و افتادن دندان است.
اگرچه در آن زمان هنوز شکر تصفیه نشده اختراع نشده بود ، اما با این حال در دندان های آنها حفره ها و پوسیدگی هایی بسیاری دیده می شد. نکته جالب این است که این بیماری برای افراد ثروتمند یک امتیاز به شمار می آمد. احتمالاً دلیل این امر، کیفیت رژیم و خوردن شیرینی های مختلف بوده که فقط افراد ثروتمند از آن برخوردار بودند.
مطالب مرتبط: ایمپلنت فوری
ایمپلنت در مصر باستان
بدیهی است که هزاران سال پیش ساکنان نیل دندانهای خود را دوست داشتند و سعی در مراقبت از آنها داشتند و برای نگه داشتن آنها در دهان تلاش های چشمگیری می کردند. برای این منظور ، در کنار دعا و طلسم ،آنها دانش بسیار منطقی و عملی را در زمینه پزشکی و جراحی دهان به کار می بردند.
در یکی از کاوش های باستان شناسی در یک قبرستان نوسنگی در نزدیکی گبل رمله(Gebel Ramlah) ، مصر ،علاوه بر کشفیات دیگر، یک صدف که به شکل و اندازه دندان واقعی انسان تراشیده شده بود نیز کشف شد. با توجه به تاج قاشق مانند و ریشه بزرگ مخروطی آن، احتمالا این دندان مصنوعی باید یک دندان پیشین در فک بالا بوده باشد. سطوح تاج این ایمپلنت حاکی از آن است که به عنوان دندان پیشین سمت چپ وسط ساخته شده است. گزارشات بدست آمده، جزئیات دندان را نشان می دهد و تفسیرهای زیادی راجع به عملکرد آن ارائه می دهد، از جمله این احتمال که این دندان مصنوعی یک ایمپلنت بوده است.
مصریان باستان از 2500 سال قبل از میلاد اعتقاد داشتند که دندان های از دست رفته باید جایگزین شوند و مانند همه سنت های مصری، آنها از هر چیزی برای ساخت ایمپلنت دندان استفاده نمی کردند، آنها می خواستند ایمپلنت هایشان از جنس طلا باشد، یا حداقل می خواستند از سیم هایی از جنس طلا برای ثابت کردن دندان های حیوان و استخوان هایی که به عنوان ایمپلنت کاشته می شدند، استفاده کنند. مرکز ملی اطلاعات بیوتکنولوژی گزارش داده است که استخوان های گاو نیز در مصر باستان به عنوان ایمپلنت استفاده می شدند. تقریباً تمام اعضای بدن گاوها توسط مصریان مورد استفاده قرار می گرفت. مصریان از چرم گاو برای ساخت مبلمان و از استخوان های آنها برای ایمپلنت استفاده می کردند.
استفاده از سیم های طلا توسط فینیقی ها در سال 300 میلادی ادامه یافت به طوریکه ایمپلنت های دندان خود را که از جنس عاج بودند را با آن ثابت میکردند.
علاوه بر استخوان گاو، مصریان از صدف های دریایی نیز برای جایگزینی دندان های از دست رفته استفاده می کردن.د به این صورت که شکافهایی روی استخوان فک شخص تراشیده شده و صدف ها مانند گوه های کوچکی در استخوان فک چکش زده می شدند. البته کل این فراند بدون استفاده از بی حس کننده انجام می شد. برای همین احتمال می رود که عمل کاشت ایمپلنت پس از مرگ روی افراد انجام می گرفته است، چون درد آن در زمانی که فرد زنده بوده میتوانسته بسیار غیرقابل تحمل بوده باشد.
مطالب مرتبط: ایمپلنت دیجیتال
هم چنین تا کنون سه نمونه از بریج دندانی در مومیایی مصریان یافت شده است، در این روش، یک یا چند دندان از دست رفته با استفاده از سیم طلا یا نقره به دندانهای اطراف وصل می شد. در بعضی موارد، بریج با استفاده از دندانهای گرفته شده از افراد دیگر ساخته می شد. با این حال، مانند ایمپلنت ها، هنوز مشخص نیست که آیا این کارها در طول زندگی بیمار انجام شده است یا بعد از مرگ – به منظور آماده سازی و آراسته کردن آنها برای زندگی پس از مرگ.
از آنجایی که مصری ها وسواس های بسیاری درباره ی زندگی پس از مرگ و اعتقادات عمیقی در مورد تجهیز بدن داشتند، هم چنان سوال هایی باقی است که آیا این ایمپلنت ها زمانی که فرد زنده بوده کاشته می شدند و یا پس از مرگ آنها. مصریان زمان و منابع قابل توجهی را صرف ساختن مقبره های دفن زینتی و مومیایی کردن پس از مرگ می کردند. از دست دادن دندان حتی میتوانسته در مصر باستان شرم آور باشد. به همین دلیل آنها میله های مسی تزئین شده زینتی را در جمجمه های افرادی که مرده بودند، چکش می زدند. باستان شناسان مومیایی پادشاهی را با قدمت 3000 ساله کشف کردند که یک ایمپلنت مسی در استخوان فک او قرار داشت. باستان شناسان احتمال زیادی می دهند که این ایمپلنت پس از مرگ این پادشاه کاشته شده است. این ایمپلنت همچنین از اولین شواهد ثبت شده در مورد استفاده از فلز برای ایمپلنت است.
باستان شناسان، شواهدی از حدود هزار سال قبل از میلاد پیدا کردند که نشان می دهد که افراد در آن زمان تلاش داشته اند که دندانهای از دست رفته خود را با دندان هایی که از افراد دیگر یا حیوانات "قرض گرفته شده" جایگزین کنند. این "اهدا کنندگان" غالباً افراد فقیر و برده ها و یا حیوانات اهلی و وحشی بودند. در حالی که به نظر می رسد که این ایده ممکن بوده بسیار کارآمد باشد، اما شواهد نشان می دهد بدن انسان این ایمپلنت ها را پس می زده است.
علاوه بر طلا، سایر فلزات گرانبها مانند آهن نیز در کاشت ایمپلنت های دندانی مصر باستان مورد استفاده قرار می گرفت. یکی از نمونه های قابل توجه کشف جسد یک زن با یک کاشت تزئینی بود که توسط یک آهن در استخوان فک او محکم شده بود. برخی از باستان شناسان و مورخان گمانه زنی کرده اند که کاشت ایمپلنت این زن بعد از فوت او انجام شده است زیرا درد چکش زدن آهن در استخوان فک او بدون هیچگونه داروی بی حسی که هنوز آن زمان کشف نشده بود؛ غیرقابل تحمل بوده است. امیدواریم این مطلب از کلینیک دندانپزشکی دکتر شهاب محمدی را دوست داشته باشید و برای شما مفید باشد.
مطالب مرتبط: قیمت ایمپلنت دندان
