کاشت ایمپلنت دندان یکی از بهترین روش‌های جایگزینی دندان‌های از دست رفته است، اما شرط اصلی موفقیت آن، وجود استخوان فک سالم و با حجم کافی است. اگر دندان شما مدت‌ها پیش کشیده شده باشد یا بیماری لثه داشته باشید، احتمالاً استخوان فک تحلیل رفته و قبل از ایمپلنت نیاز به پیوند استخوان خواهد بود.
چه کسانی نیاز به پیوند استخوان برای ایمپلنت دارند؟
پیوند استخوان یک روش رایج و مؤثر برای افزایش شانس موفقیت ایمپلنت در بیمارانی است که استخوان فک آن‌ها ضعیف یا ناکافی است. با پیشرفت‌های دندانپزشکی امروزی، این روش بی‌خطر و با نتایج قابل پیش‌بینی است، اما نیاز به زمان بهبودی دارد. اگر فکر می‌کنید ممکن است به پیوند استخوان نیاز داشته باشید، بهتر است با یک متخصص ایمپلنت مجرب مشورت کنید تا بهترین برنامه درمانی برای شما طراحی شود.
۱. استخوان فک نازک یا کم‌حجم
وقتی دندان کشیده می‌شود، استخوان فک به مرور زمان شروع به تحلیل می‌کند. اگر این فرآیند ادامه یابد، ممکن است استخوان آنقدر نازک شود که نتواند پایه ایمپلنت را نگه دارد. در چنین مواردی، دندانپزشک با استفاده از پیوند استخوان، حجم استخوان را افزایش می‌دهد تا ایمپلنت بتواند به خوبی در فک ثابت شود. این روش معمولاً با استفاده از پودر استخوان مصنوعی یا طبیعی انجام می‌شود و چند ماه زمان نیاز دارد تا استخوان جدید کاملاً تثبیت شود.
۲. سینوس حجیم شده
در فک بالا، سینوس‌ها (حفره‌های هوایی) نزدیک به ریشه دندان‌های آسیاب قرار دارند. اگر دندان آسیاب کشیده شود، سینوس ممکن است به سمت پایین گسترش یابد و فضای کافی برای ایمپلنت باقی نگذارد. در این شرایط، دندانپزشک عمل سینوس لیفت را انجام می‌دهد که در آن، کف سینوس کمی بالا برده می‌شود و مواد استخوانی در زیر آن قرار می‌گیرد تا فضای لازم برای کاشت ایمپلنت ایجاد شود.
۳. عفونت یا آسیب شدید استخوانی
عفونت‌های دندانی پیشرفته یا ضربه‌های شدید به فک می‌توانند باعث تخریب بخشی از استخوان شوند. در این موارد، قبل از کاشت ایمپلنت، باید ناحیه آسیب‌دیده تمیز و ترمیم شود و در صورت نیاز، پیوند استخوان انجام گیرد تا استخوان به اندازه کافی محکم و سالم شود. این فرآیند ممکن است چندین ماه طول بکشد، اما برای موفقیت ایمپلنت ضروری است.
۴. عدم کاشت ایمپلنت بلافاصله پس از کشیدن دندان
اگر دندان کشیده شود و ماه‌ها یا سال‌ها بدون جایگزینی باقی بماند، استخوان فک به تدریج تحلیل می‌رود. در این حالت، ایمپلنت نمی‌تواند به درستی در استخوان نازک‌شده قرار گیرد و نیاز به بازسازی استخوان دارد. گاهی اوقات، حتی اگر بیمار بخواهد سال‌ها بعد از کشیدن دندان ایمپلنت بگذارد، باز هم امکان‌پذیر است، اما احتمالاً به پیوند استخوان نیاز خواهد بود.
.webp)
هزینه پیوند استخوان برای ایمپلنت چقدر است؟
هزینه پیوند استخوان برای ایمپلنت بستگی به نوع ماده پیوندی (طبیعی یا مصنوعی)، وسعت ناحیه نیازمند پیوند و تکنیک مورد استفاده دارد. به طور کلی:
- پیوند استخوان ساده: از ۲ تا ۵ میلیون تومان
- سینوس لیفت (برای فک بالا): ۴ تا ۸ میلیون تومان
- استخوان مصنوعی (بیومتریال): هزینه بالاتری دارد اما نیاز به جراحی اضافی ندارد.
💡 نکته: برخی بیمه‌ها بخشی از هزینه پیوند استخوان را پوشش می‌دهند، اما بهتر است قبل از عمل با شرکت بیمه مشورت کنید.
مراقبت های بعد از پیوند استخوان در ایمپلنت
رعایت این مراقبت‌ها شانس موفقیت پیوند استخوان را به میزان قابل توجهی افزایش می‌دهد. معمولاً ۴ تا ۶ ماه زمان نیاز است تا استخوان جدید کاملاً تثبیت شود و آماده کاشت ایمپلنت گردد. در این مدت، ویزیت‌های منظم دندانپزشکی برای بررسی روند بهبودی ضروری است.
۱. پرهیز از مصرف دخانیات
کشیدن سیگار و قلیان پس از پیوند استخوان یکی از مهمترین عوامل شکست درمان محسوب می‌شود. نیکوتین موجود در این مواد باعث انقباض عروق خونی شده و خونرسانی به ناحیه عمل را به شدت کاهش می‌دهد. این مسئله روند ترمیم استخوان را مختل کرده و ممکن است منجر به عدم جوش خوردن مناسب مواد پیوندی شود. توصیه می‌شود حداقل ۸ هفته قبل و بعد از عمل از مصرف هرگونه دخانیات خودداری کنید.
۲. مراقبت‌های بهداشتی اولیه
در ۲۴ ساعت اول پس از عمل، به هیچ وجه نباید ناحیه عمل را مسواک بزنید. در این مدت می‌توانید دهان خود را با آب نمک ولرم (نصف قاشق چایخوری نمک در یک لیوان آب) به آرامی شستشو دهید. از روز دوم می‌توانید به آرامی دندان‌ها را مسواک بزنید، اما باید از تماس مسواک با ناحیه پیوند به مدت حداقل یک هفته خودداری کنید.
۳. رژیم غذایی مناسب
در روزهای اول پس از عمل، مصرف غذاهای نرم و خنک مانند سوپ سرد شده، پوره سیب زمینی، ماست و بستنی توصیه می‌شود. این غذاها به کاهش تورم کمک کرده و از تحریک ناحیه عمل جلوگیری می‌کنند. به مدت حداقل دو هفته از مصرف غذاهای سفت، ترد و داغ خودداری کنید. همچنین جویدن با طرف مقابل ناحیه عمل را تا زمان بهبودی کامل ادامه دهید.
۴. پرهیز از ایجاد فشار منفی در دهان
فعالیت‌هایی مانند مکیدن نی، تف کردن شدید یا سیگار کشیدن می‌تواند باعث جابجایی لخته خون در ناحیه عمل شود. این مسئله ممکن است منجر به عارضه‌ای به نام حفره خشک (dry socket) شود که بسیار دردناک است. به مدت حداقل ۷۲ ساعت پس از عمل از این فعالیت‌ها خودداری کنید و در صورت نیاز به نوشیدن مایعات، از لیوان استفاده نمایید.
۵. مصرف دقیق داروها
دندانپزشک معمولاً ترکیبی از آنتی‌بیوتیک‌ها، مسکن‌ها و دهانشویه‌های مخصوص را تجویز می‌کند. مصرف منظم و دقیق این داروها برای پیشگیری از عفونت و کنترل درد ضروری است. حتی اگر احساس بهبودی کردید، دوره درمان آنتی‌بیوتیکی را کامل کنید تا از ایجاد مقاومت دارویی جلوگیری شود.
۶. توجه به علائم هشداردهنده
در حالی که مقداری تورم، کبودی و ناراحتی در روزهای اول طبیعی است، اما اگر با علائم زیر مواجه شدید فوراً به دندانپزشک مراجعه کنید:
- تب بالای ۳۸ درجه
- تورم شدید و پیشرونده
- خونریزی غیرقابل کنترل
- ترشح چرکی از ناحیه عمل
- درد شدید که با مسکن معمولی بهبود نمی‌یابد
انواع پیوند استخوان برای ایمپلنت و مراحل انجام آن
انتخاب بهترین نوع پیوند استخوان به شرایط استخوان فک، ترجیح بیمار و نظر متخصص بستگی دارد. معمولاً پس از پیوند استخوان، ۴ تا ۱۲ ماه زمان نیاز است تا استخوان جدید کاملاً تثبیت شده و آماده کاشت ایمپلنت شود. همانطور که در مقاله همه چیز درباره پیوند استخوان به تفصیل توضیح دادیم، متخصص ممکن است یکی از روش های زیر را برای این جراحی به شما پیشنهاد دهد:
۱. پیوند استخوان اتوگرافت (Autograft)
این روش طلایی‌ترین نوع پیوند محسوب می‌شود که در آن استخوان از بخش دیگری از بدن بیمار (معمولاً چانه، پشت فک یا لگن) برداشته می‌شود. ابتدا جراح با بی‌حسی موضعی، استخوان مورد نیاز را برداشته، سپس آن را به صورت پودر یا بلوک کوچک در ناحیه مورد نظر فک قرار می‌دهد. مزیت اصلی این روش سازگاری کامل بافتی و کاهش احتمال جوش نخوردن پیوند است، اما نیاز به دو ناحیه جراحی دارد که دوره بهبودی را طولانی‌تر می‌کند.
۲. پیوند استخوان آلوگرافت (Allograft)
در این روش از استخوان انسان اهدایی (بانک استخوان) استفاده می‌شود که طی فرآیندهای ویژه‌ای ضدعفونی و استریل شده است. جراح استخوان اهدایی را به صورت پودر یا بلوک آماده کرده و در ناحیه مورد نظر فک قرار می‌دهد. این روش نیاز به جراحی دوم برای برداشت استخوان را حذف می‌کند، اما ممکن است مدت زمان بیشتری برای جوش خوردن نیاز داشته باشد. امروزه با پیشرفت تکنولوژی، استخوان‌های آلوگرافت بسیار ایمن و کارآمد هستند.
۳. پیوند استخوان زنوگرافت (Xenograft)
در این تکنیک از استخوان حیوانی (معمولاً گاو) که به دقت پردازش شده استفاده می‌شود. مواد معدنی استخوان حیوان طی فرآیندهای خاصی حذف می‌شود تا فقط ماتریکس پروتئینی باقی بماند. این ماده به عنوان داربستی برای رشد استخوان جدید عمل می‌کند. زنوگرافت انتخاب مناسبی برای افرادی است که نمی‌خواهند از استخوان خودشان استفاده کنند، اما فرآیند ترمیم در این روش ممکن است طولانی‌تر از اتوگرافت باشد.
۴. پیوند استخوان مصنوعی (Alloplast)
در این روش از مواد سنتتیک مانند هیدروکسی آپاتیت، تری کلسیم فسفات یا بیوگلس استفاده می‌شود. این مواد کاملاً سازگار با بدن بوده و به عنوان چارچوبی برای رشد استخوان جدید عمل می‌کنند. پیوند استخوان مصنوعی معمولاً به صورت پودر یا خمیر استفاده شده و نیاز به جراحی اضافی برای برداشت استخوان ندارد. این روش برای افرادی مناسب است که حجم کمی از پیوند نیاز دارند یا نمی‌خواهند از بافت بیولوژیک استفاده کنند.
۵. سینوس لیفت (Sinus Lift)
این روش ویژه فک بالا بوده و زمانی انجام می‌شود که سینوس فک پایین آمده و فضای کافی برای ایمپلنت وجود ندارد. جراح ابتدا لثه را برش داده، سپس کف سینوس را به آرامی بلند می‌کند و فضای ایجاد شده را با مواد پیوندی پر می‌کند. سینوس لیفت ممکن است به صورت باز یا بسته انجام شود و معمولاً ۶-۹ ماه زمان نیاز دارد تا استخوان جدید کاملاً تشکیل شود.
.webp)
مراحل کامل انجام پیوند استخوان برای ایمپلنت دندان
۱. بررسی و برنامه‌ریزی دقیق
فرآیند پیوند استخوان با معاینه جامع و تصویربرداری تخصصی آغاز می‌شود. دندانپزشک با استفاده از سی‌تی اسکن سه‌بعدی، وضعیت استخوان فک را از همه زوایا بررسی می‌کند. این تصاویر به متخصص کمک می‌نماید تا حجم دقیق استخوان مورد نیاز، بهترین نوع پیوند و موقعیت دقیق قرارگیری مواد پیوندی را مشخص کند. در این مرحله ممکن است از نرم‌افزارهای پیشرفته دندانپزشکی برای شبیه‌سازی نتایج استفاده شود.
۲. انتخاب روش بی‌حسی مناسب
بسته به وسعت عمل و شرایط بیمار، یکی از روش‌های بی‌حسی موضعی، بی‌حسی همراه با آرام‌بخش یا در موارد خاص بیهوشی عمومی انتخاب می‌شود. برای پیوندهای کوچک معمولاً بی‌حسی موضعی کافی است، اما در مواردی که نیاز به برداشت استخوان از ناحیه دیگری از بدن باشد (اتوگرافت)، ممکن است از آرام‌بخش یا بیهوشی استفاده شود تا بیمار در طول عمل احساس راحتی بیشتری داشته باشد.
۳. ایجاد دسترسی جراحی و آماده‌سازی ناحیه
پس از بی‌حسی، جراح با دقت بالا لثه را برش داده و آن را کنار می‌زند تا به استخوان فک دسترسی پیدا کند. سپس سطح استخوان موجود تمیز و آماده می‌شود. در این مرحله، هرگونه بافت ناسالم یا باقیمانده‌های دندانی کاملاً حذف می‌شود تا محیطی استریل و مناسب برای پذیرش مواد پیوندی فراهم گردد. این کار با ابزارهای دقیق جراحی و گاهی با کمک لیزر انجام می‌شود.
۴. قرار دادن مواد پیوندی با تکنیک مناسب
بسته به نوع پیوند انتخاب شده، مواد استخوانی به یکی از اشکال زیر قرار داده می‌شوند:
- پودر استخوان: برای پر کردن نقاط کوچک و نامنظم
- بلوک استخوانی: برای نواحی که نیاز به ساختار محکم‌تری دارند
- خمیر استخوان: ترکیبی از پودر استخوان و عوامل رشد
مواد پیوندی با دقت در ناحیه مورد نظر قرار گرفته و به آرامی فشرده می‌شوند تا هرگونه فضای خالی از بین برود. در برخی موارد، از عوامل رشد استخوان مانند PRP (پلاسمای غنی از پلاکت) برای تسریع روند ترمیم استفاده می‌شود.
۵. ثابت‌سازی و محافظت از ناحیه پیوند
برای جلوگیری از جابجایی مواد پیوندی، اغلب از غشای محافظ (ممبران) استفاده می‌شود. این غشاها که ممکن است قابل جذب یا غیرقابل جذب باشند، دو وظیفه اصلی دارند:
1. حفظ مواد پیوندی در محل دقیق خود
2. جلوگیری از رشد بافت لثه در ناحیه پیوند
در مواردی که از بلوک استخوانی استفاده می‌شود، ممکن است از پیچ‌های کوچک تیتانیومی برای ثابت نگه داشتن بلوک استفاده شود که پس از جوش خوردن استخوان برداشته می‌شوند.
۶. بستن و ترمیم لثه
پس از اطمینان از قرارگیری صحیح مواد پیوندی، لثه با بخیه‌های ظریف بسته می‌شود. نوع بخیه بستگی به نظر جراح دارد:
- بخیه‌های قابل جذب: که معمولاً طی ۲-۳ هفته خودبه‌خود جذب می‌شوند
- بخیه‌های غیرقابل جذب: که پس از ۷-۱۰ روز نیاز به کشیدن دارند
در این مرحله، جراح مطمئن می‌شود که لثه کاملاً روی ناحیه پیوند را پوشانده و هیچ فشاری به مواد پیوندی وارد نمی‌شود.
۷. دوره بهبودی و انتظار برای کاشت ایمپلنت
پس از عمل، ۳ تا ۶ ماه زمان نیاز است تا مواد پیوندی با استخوان طبیعی بیمار ادغام شوند. در این مدت:
- استخوان جدید به تدریج تشکیل می‌شود
- مواد پیوندی به عنوان داربست عمل می‌کنند
- سلول‌های استخوان‌ساز فعالیت خود را آغاز می‌کنند
در طول این دوره، بیمار باید به طور منظم به دندانپزشک مراجعه کند تا روند بهبودی تحت نظر باشد. پس از تأیید دندانپزشک مبنی بر موفقیت‌آمیز بودن پیوند، می‌توان فرآیند کاشت ایمپلنت را آغاز کرد. در برخی موارد خاص با استفاده از تکنیک‌های پیشرفته، ممکن است بتوان همزمان با پیوند استخوان، ایمپلنت را نیز قرار داد که به تخصص بالای جراح نیاز دارد.
آیا پیوند استخوان برای ایمپلنت درد دارد؟
بسیاری از بیماران نگران درد پیوند استخوان هستند، اما این کار تحت بی‌حسی موضعی انجام می‌شود و در حین عمل دردی احساس نمی‌کنید. پس از جراحی ممکن است ناحیه عمل تا چند روز درد خفیفی داشته باشد که با مسکن‌های معمولی کنترل می‌شود.
تجربه بیماران در نی نی سایت:
برخی کاربران در انجمن‌هایی مثل نی نی سایت گزارش داده‌اند که ناراحتی پس از پیوند استخوان کمتر از کشیدن دندان عقل بوده است، اما بهبودی کامل ممکن است چند هفته طول بکشد.
فیلم پیوند استخوان در ایمپلنت + عکس پیوند استخوان دندان
اگر کنجکاو هستید بدانید پیوند استخوان چگونه انجام می‌شود، می‌توانید ویدیوهای آموزشی معتبر در یوتیوب یا سایت‌های دندانپزشکی را مشاهده کنید. در این فیلم‌ها مراحل زیر نشان داده می‌شود:
1. برش لثه و دسترسی به استخوان فک
2. اضافه کردن پودر استخوان یا بلوک استخوانی
3. پوشاندن ناحیه با غشای محافظ (ممبران)
4. بستن لثه با بخیه
اما برای دریافت اطلاعات بیشتر در این خصوص بهتر است به نکاتی که دکتر شهاب محمدی در ویدئو زیر در خصوص ایمپلنت دندان بیان کرده اند، توجه کنید:
.webp)
عکس‌های قبل و بعد پیوند استخوان نیز به شما کمک می‌کند تا تفاوت حجم استخوان را ببینید.
نحوه تزریق پودر استخوان در لثه
در برخی موارد، به جای جراحی پیوند استخوان، از پودر استخوان (بیومتریال) استفاده می‌شود که با یک سرنگ مخصوص در ناحیه مورد نظر تزریق می‌شود. این روش کمتر تهاجمی است و دوره بهبودی کوتاه‌تری دارد.
عوارض تزریق پودر استخوان در لثه:
- تورم و کبودی خفیف (طبیعی است و پس از چند روز بهبود می‌یابد).
- حساسیت به مواد پیوندی (در موارد نادر ممکن است واکنش آلرژیک ایجاد کند).
- عفونت (در صورت رعایت نکردن بهداشت دهان و دندان).
با رعایت مراقبت های پس از تزریق پودر استخوان می توانید از بروز بسیاری از این عوارض جلوگیری کنید.
جمع‌بندی
اگر استخوان فک شما برای ایمپلنت کافی نیست، پیوند استخوان بهترین راه برای افزایش موفقیت درمان است. با این کار ایمپلنت پایدارتر می‌شود و از تحلیل بیشتر استخوان نیز جلوگیری می‌شود.
