ساختار و ساختمان دندان ها به جز آناتومی دندان ها در مورد عملکرد و انواع آنها مطالبی را ارائه می دهد. به طور کلی دندان ها انواع مختلفی داشته و با توجه به نوع آنها، شکل ظاهری و ریشه نیز متفاوت است. ساختار دندان نیز از بخش های گوناگونی نظیر مینا، عاج و پالپ تشکیل شده است. شاید اگر شما در مورد ساختار و ساختمان دندان ها اطلاعات بیشتری به دست آورید بهتر از دندان های خود مراقبت کرده و در نتیجه آسیب وارده را به حداقل برسانید. برای اطلاعات بیشتر در ادامه مطلب با سایت دکتر محمدی همراه باشید.
ساختار و عملکرد دندان ها
ساختار و عملکرد دندان ها به شرح زیر می باشد.
- ریشه
ریشه بخشی از دندان است که به داخل استخوان امتداد یافته و دندان را در جای خود نگه می دارد. ریشه تقریبا دو سوم دندان را در بر می گیرد.
ریشه دندان، خود از چندین بخش تشکیل شده است:
کانال ریشه: کانال ریشه گذرگاهی است که پالپ را در خود جای داده است.
سمان: سمان یا cement یک ماده استخوان مانند است که ریشه دندان را پوشش می دهد. آن به رباط پریودنتال متصل می شود.
رباط پریودنتال: این رباط از بافت همبند و فیبر کلاژن ساخته شده و هم اعصاب و هم عروق خونی را در بر می گیرد. رباط پریودنتال همگام با سمان دندان ها را به سوکت های دندان متصل می کند.
اعصاب و عروق خونی: عروق خونی رباط پریودنتال را با مواد مغذی تأمین می نماید، و اعصاب به کنترل میزان نیروی استفاده شده هنگام جویدن کمک می نماید.
استخوان فک: استخوان فک که آلوئولار نیز نامیده می شد، استخوانی است که شامل سوکت ها شده و ریشه دندان را احاطه می نماید. علاوه بر این دندان ها را در جای خود نگه می دارد.
مطالب مرتبط: ایمپلنت دندان
- گردن
گردن دندان که سرویکس دندانی (cervix) نیز نامیده می شود، بین تاج و ریشه قرار داد. در واقع آن خطی را تشکیل می دهد که در آنجا سمان با مینای دندان تلاقی دارند.
گردن نیز شامل سه بخش می شود:
لثه ها: لثه ها یا gingiva بافتی پیوندی و گوشتی به رنگ صورتی هستند که به گردن دندان و سمان متصل می شوند.
پالپ: پالپ داخلی ترین قسمت دندان است که از عروق خونی ریز و بافت عصبی تشکیل شده است.
حفره پالپ: حفره پالپ که گاهی اتاق پالپ یا pulp chamber نامیده می شود فضایی داخل تاج است که پالپ را در بر می گیرد.
- تاج
تاج بخش قابل مشاهده دندان بوده و شامل سه بخش می شود:
تاج آناتومیکال: تاج آناتومیکال بخش بالایی یک دندان است و معمولا تنها بخشی است که شما می توانید آن را مشاهده کنید.
مینا: مینا خارجی ترین لایه دندان است. مینا به عنوان سخت ترین بافت بدن شما به محافظت از دندان های شما از باکتری کمک کرده و نیرویی را ارائه می دهند تا دندان های شما بتوانند فشار جویدن را تحمل کنند.
عاج: عاج یا Dentin یک لایه از بافت معدنی درست در زیر مینای دندان است که از تاج به سمت گردن و ریشه امتداد می یابد. عاج از دندان های شما در مقابل سرما و گرما محافظت می نماید.
مطالب مرتبط: ایمپلنت دیجیتال
انواع دندان ها
دندان ها نیز به دو دسته اصلی شیری و دائمی تقسیم می شوند:
دندان های شیری
تعداد دندان های شیری 20 عدد بوده و از دوره جنینی تشکیل می شوند. کودکان در سن 6 ماهگی اولین دندان شیری را در می آورند و در سن 6 تا 12 سالگی، این دندان ها جای خود را به دندان های دائمی می دهند.
دندان های دائمی
رویش دندان های دائمی از سن 5 تا 7 سالگی آغاز شده و در سن 17 تا 23 سالگی کامل می شوند. تعداد آنها نیز 32 عدد می باشد. ساختمان دندان ها نیز به طور کلی به چهار دسته زیر تقسیم می شود:
- دندان پیشین یا Incisors
- دندان نیش یا Canines
- دندان های آسیای کوچک Premolars و بزرگ Molars
- دندان عقل
علائم بیماری دندان
بیماری دندان با علائم مختلفی همراه بوده و تمامی آنها واضح و مشخص نیستند. در هر صورت شما با مشاهده علائم زیر باید با دندانپزشک خود تماس بگیرید:
- درد دندان
- درد فک
- گوش درد
- حساسیت به گرما و سرما
- درد ناشی از غذاهای شیرین و نوشیدنی ها
- بوی بد دهان
- لثه های حساس یا متورم
- لثه قرمز
- خونریزی لثه
- دندانهای شل
- تغییر رنگ دندان ها
- تب
مطالب مرتبط: کاشت دندان طبیعی
نکاتی برای سلامتی و مراقبت از دندان ها
با مراقبت از دندان های خود می توانید از بسیاری از بیماری های مرتبط با دندان جلوگیری کنید. برای تقویت و سلامت دندان های خود این نکات را دنبال کنید:
- دو بار در روز با استفاده از خمیر دندانهای حاوی فلوراید مسواک بزنید.
- هر روز نخ دندان بکشید.
- مسواک خود را هر سه ماه تعویض کنید.
- هر شش ماه برای چک کردن وضعیت دندان ها به یک کلینیک دندانپزشکی و یا یک دندانپزشک با تجربه و متخصص مراجعه نمایید.
- مصرف غذاها و نوشیدنی های شیرین را محدود کنید
- اگر سیگار می کشید ، با پزشک خود در مورد راه های ترک صحبت کنید.