لمینت دندان، آری یا نه؟
اگر تصمیم به انجام لمینت دندان دارید و در مورد روند کار و عوارض و عواقب نگران هستید، خواندن این مقاله را برای گرفتن پاسخ هایتان پیشنهاد میکنیم. شاید برای شروع لازم باشد که بدانید لمینت دندان دقیقا به چه چیزی گفته می شود. لمینت دندان به هر لایه ای از مواد بادوام که تنها روی سطح بیرونی دندان را می پوشاند و به طور دائم به دندان های شما اضافه میگردد، اطلاق می شود و در واقع این عمل بیشتر جنبه زیبایی دارد تا جنبه درمانی صرف.
در ابتدا در مورد نوع رایج تر لمینت دندان توضیحاتی ارائه خواهد شد.
لمینت دندان چیست؟
لمینت های دندانی (گاهی اوقات به عنوان روکش های پرسلن یا لمینت ها -ورقه ها- ی پرسلن دندانی نامیده می شوند) پوسته های نازک و سفارشی از مواد دندانی هستند که برای پوشش سطح جلویی دندان ها طراحی شده اند. برای بهبود ظاهر دندان ها از آن استفاده می شود.این لمینت های پرسلن به شکل پوست های نازکی هستند که عمل پوشش دهی را انجام می دهند. این پوسته ها به جلو دندان ها متصل می شود و تغییر رنگ، شکل، اندازه و یا طول دندانها را باعث می شود. لمینت دندان می تواند از پرسلن یا مواد کامپوزیت رزین ساخته شود. لمینت های پرسلن در برابر لکه ها بهتر از ونیر های رزین مقاومت می کنند و ویژگی های منعکس کنندگی نور در آنها شبیه تر به دندان های طبیعی است. انواع لمینت دندان تفاوت ها و کاربردهای خود را دارند و شما باید در مورد بهترین انتخاب مواد لمینت برای دندانهایتان با دندانپزشک خود صحبت و مشورت کنید.
لمینت دندان چه نوع مشکل دندانپزشکی را حل می کند؟
لمینت دندان به طور معمول برای حل کردن مشکلات دندانی زیر استفاده می شوند:
-دندان هایی که تغییر رنگ داده اند - یا به علت درمان کانال ریشه؛ یا به علت لکه های ناشی از تتراسایکلین یا داروهای دیگر، استفاده بیش از حد از فلوراید و یا سایر علل
-دندان هایی که ترک خورده یا شکسته اند
-دندان هایی که ناهماهنک، ناهموار یا نامنظم شکل گرفته اند (به عنوان مثال، در آنها حفره هایی وجود دارد)
-دندان های با فاصله (برای بستن فضای بین این دندان ها)
روش انجام لمینت دندان چگونه است؟
انجام لمینت دندان معمولا سه جلسه مراجعه به دندانپزشک نیاز دارد. یکی برای مشاوره و دو تای دیگر برای ساخت و اجرای لمینت روی دندان. می توان فرآیند لمینت را برای یک دندان یا بسیاری از دندانها به طور همزمان انجام داد.
برنامه ریزی تشخیص و درمان
اولین قدم شما، مشارکت فعال شما در پروسه تشخیص و درمان است. پس هرآنجه که لازم است به دندانپزشک خود توضیح دهید و او را همراهی کنید. در طول این فرایند، دندانپزشک شما دندان های شما را بررسی خواهد کرد تا اطمینان حاصل شود که لمینت دندانی برای شما مناسب هست و در مورد روند و برخی از محدودیت های آن بحث خواهید کرد.
آماده سازی
برای تهیه لمینت برای دندان، دندانپزشک شما حدود 2/1میلیمتر مینای دندان را از سطح دندان حذف می کند که تقریبا برابر با ضخامت روکش است که به سطح دندان اضافه می شود. قبل از برداشتن مینای دندان، شما و دندانپزشک تصمیم می گیرید که نیاز به بی حسی موضعی برای خنثی کردن این منطقه هست یا خیر. سپس، دندانپزشک شما مدل یا قالب دندان شما را ایجاد خواهد کرد. این مدل یا قالب به یک آزمایشگاه دندانپزشکی فرستاده می شود که به نوبه خود روکش لمینت را ایجاد می کند. معمولا برای دندانپزشک 2-4 هفته طول می کشد تا روکش لمینت را از آزمایشگاه دریافت کند. برای دندان های بسیار نامتناسب، در این فاصله زمانی می توان از روکش های دندانی موقت استفاده کرد.
اتصال لمینت
قبل از اینکه روکش دندان به طور دائمی به دندان شما متصل شود و موجب رساندن آسیب احتمالی به دندان شود، دندانپزشک شما به طور موقت آن را روی دندان قرار خواهد داد تا هماهنگی رنگ آن و اندازه و متناسب بودن آن را بررسی کند. او به طور مکرر روکش را برداشته و تا جاییکه مورد نیاز است آن را برای رسیدن به اندازه مناسب، برش می دهد. سپس، برای آماده کردن دندان شما برای دریافت لمینت، دندانتان تمیز، جلا و تراشیده خواهد شد - که باعث می شود دندان را برای انجام یک پروسه پیوند قوی آماده کند-.بعد از آن ماده چسبنده روی لمینت استفاده می شود و سپس روکش روی دندان قرار می گیرد. وقتی لمینت به درستی روی دندان قرار گرفت، دندانپزشک شما یک پرتو نور ویژه به روکش دندانی اعمال می کند که مواد شیمیایی را در سیمان فعال می کند و باعث می شود تا آن را بسیار سفت و سخت کند. مراحل نهایی شامل حذف ماده چسبنده اضافه، ارزیابی گاز گرفتن شما –برای چک کردن درستی گاز گرفتن غذا- و تنظیم نهایی موارد مورد لزوم در لمینت اتصال یافته است.
مزایای لمینت دندان چیست؟
لمینت مزایای زیر را ارائه می دهند:
-آنها یک ظاهر طبیعی دندان دارند.
-بافت دهان لمینت پرسلن را به خوبی تحمل میکند-پس زده نمی شود یا آلرژی ایجاد نمیکند.-
-روکش های لمینت پرسلن مقاوم در برابر لکه هستند.
-رنگ لمینت پرسلن را می توان انتخاب کرد به طوری که باعث می شود که دندانهای تیره سفیدتر شوند.
لمینت یک روش محتاطانه برای تغییر رنگ و شکل دندان ارائه می دهد؛ عموما با آنکه لمینت نیاز به تغییر و شکل دهی زیاد و گسترده بر روی تاج دندان ندارد، می تواند تغییرات ظاهری زیبا را و کافی را برای دندانها فراهم کند.
معایب لمینت دندان کدامند؟
ضعف در لمینت دندانی عبارتند از:
-پروسه برگشت پذیر نیست.
-لمینت هزینه نسبتا زیادی دارد.
-لمینت معمولا اگر ترک خورده یا شکسته شوند معمولا قابل تعمیر نیستند و باید تعویض شوند.
-از آنجا که قسمتی از مینای دندان برداشته شده است، دندان شما ممکن است به غذاهای گرم و سرد و نوشیدنی ها حساس تر باشد.
-لمینت دقیقا با رنگ دندانهای دیگر شما مطابقت ندارد. همچنین، رنگ روکش را نمی توان در محل تغییر داد. اگر بر روی سفید کردن دندان هایتان برنامه ریزی دارید، قبل از اتصال لمینت، باید این کار را انجام دهید.
-احتمال دارد لمینت از بین برود یا فرو بریزد. برای به حداقل رساندن احتمال این رخداد، ناخن های خود، جواهرات، یخ، یا سایر اشیاء سخت را نجوید و یا در غیر این صورت از فشار بیش از حد خودداری کنید.
-دندان ها با روکش لمینت می توانند احتمال بیشتری دارد که پوسیدگی را تجربه کنند.
-لمینت اصلا انتخاب خوبی برای افرادی که دندان های ناسالم دارند (مثلا افرادی که دچار افتادگی یا بیماری لثه هستند)، یا دندان های تضعیف شده (در نتیجه پوسیدگی، شکستگی، پر شدن دندان های بزرگ) دارند و یا کسانی که مقدار ناکافی از سطح دندانی را دارند، نیست.
-افرادی که دندان های خود را بهم می سایند، کاندیداهای نامناسب برای لمینت پرسلن هستند، زیرا این فعالیت ها می توانند باعث می شود تا لمینت تکه تکه شوند.
لمینت دندان چقدر طول عمر دارد و باقی می ماند؟
لمینت معمولا بین 7 تا 15 سال عمر می کند. پس از این زمان، لازم است لمینت قبلی جایگزین شود.
لمینت دندان به کدام مراقبت های ویژه نیاز دارد؟
لمینت دندان نیازی به مراقبت خیلی خاصی ندارد. مانند سابق کارهایی که به طور معمول برای بهداشت دهان و دندان خود استفاده می کردید استفاده کنید، نظیر استفاده از دهانشویه ضد عفونی کننده، مسواک زدن و...
البته حتی اگر لمینت های پرسلن در مقابل لکه ها مقاومت داشته باشند، دندانپزشک شما ممکن است توصیه کند که از غذاها و نوشیدنی های رنگی (مانند قهوه، چای و...) اجتناب کنید.
آیا جایگزینی برای لمینت وجود دارد؟
بله، جایگزین برای لمینت ها شامل باندینگ و تاج است. لمینت یک گزینه متوسط و خوب را ارائه می دهد. لمینت برای افرادی که می خواهند شکل دندان های خود را تغییر دهند و از میزان بافت دندانی کافی و سالم برخوردارند مناسب است. کسانی که بافت دندانی کافی و سالم ندارند باید از گزینه های درمانی دیگری استفاده کنند.
هزینه لمینت چقدر است؟
هزینه لمینت بسته به برند مواد استفاده شده و روند و جلسات درمانی مورد نیاز متفاوت است. به طور کلی، برای لمینت برای هر دندان، مبالغی بین 1000 تا 2000 دلار هزینه لازم است. عموما هزینه لمینت تحت پوشش بیمه نیست. برای اطمینان، این موضوع را با دندانپزشک خود چک کنید.
مطالبی که تا اینجا ارائه شد به نوع رایج تر لمینت که نوع سرامیکی است، اختصاص داشت. اما به طور کلی لمینت دندان به دو صورت لمینت سرامیکی و لمینت کامپوزیتی تقسیم می شوند. به احتمال زیاد نام این دو روش به گوش شما هم خورده است. خیلی از متقاضیان لمینت، با این اسامی و تفاوت هایی که میان آنهاست گیج و سردرگم شده و نمی دانند که کدام روش را انتخاب کنند. اما نکته ای که وجود دارد این است که ممکن است این یک روش برای شخصی مناسب باشد در حالیکه برای شخص دیگر روش دیگری موثرتر باشد. برای آگاهی بیشتر در این زمینه و دانستن تفاوت ها و معایب و مزایای این دو روش لمینت کردن در ادامه مقاله در مورد آن بحث خواهیم کرد.
مقایسه لمینت سرامیکی و لمینت کامپوزیتی
فردی که نیاز دارد فقط یک یا دو دندان خود را تصحیح کند، استفاده از لمینت کامپوزیت برای وی انتخاب مناسبتری خواهد بود. از سوی دیگر اگر تعداد دندانهایی که نیاز به اصلاح و زیبایی دارند فراتر از اینها باشد برای مثال لازم باشد 10 دندان از نظر رنگ و موقعیت اصلاح شوندف آن وقت لمینت سرامیکی برای آن انتخاب مناسب تری خواهد بود. با آنکه تشخیص و انتخاب روش مناسبتر برای بیمار به عهده ی دندانپزشک متخصص است اما واضح است که بیمار هم باید از مزایا و مایب لمینت سرامیکی و لمینت کامپوزیتی اطلاع کافی داشته باشد و درمان آگاهانه تری را انجام دهد.
مقایسه مزایا و معایب لمینت سرامیکی و لمینت کامپوزیتی
مقایسه قیمت لمینت سرامیکی و قیمت لمینت کامپوزیتی
از آنجاییکه لمینت سرامیکی در آزمایشگاه تخصصی دندانپزشکی -معروف به لابراتوار- و توسط تکنسین جداگانه ساخته می شود، در نتیجه قیمت لمینت سرامیکی معمولا بالاتر از نوع کاپوزیتی -که در مطب یا کلینیک دندان و توسط خود دندانپزشک شکل داده می شود- تمام می شود. معمولا قیمت لمینت سرامیکی برای هر دندان چیزی حدود 1 تا 3 میلیون برای بیمار هزینه دارد. این قیمت گذاری بیشتر بر اساس هزینه آزمایشگاه، برند مواد مورد استفاده، تجربه و تبحر دندانپزشک و امکانات و خدمات ارائه شده توسط مطب دندانپزشکی تعیین می شود و متغیر است.
در مقایسه با قیمت لمینت سرامیکی، قیمت لمینت کامپوزیتی در ابتدا تقریبا نصف قیمت لمینت سرامیکی است. اما باید توجه داشت که این قیمت فقط در ابتدا کمتر است و اگر هزینه ترمیم های مکرری که لازم است و نیز نیاز به تعویض بعد از 5 سال لحاظ شود، در نهایت قیمت تمام شده لمینت کامپوزیتی بسیار بیشتر از قیمت اولیه خواهد بود.
مقایسه دوام و طول عمر لمینت سرامیکی و لمینت کامپوزیتی
دوام واقعی لمینت چه سرامیکی باشد و چه کامپوزیتی در نهایت وابسته به نگهداری خود فرد است. اما معمولا دوام و طول عمری که از لمینت سرامیکی انتظار می رود تقریبا دو برابر طول عمر لمینت کامپوزیتی است و در واقع چیزی حدود 10 تا 15 سال تخمین زده می شود.
مقایسه استحکام لمینت سرامیکی و استحکام لمینت کامپوزیتی
طریقه تهیه لمینت سرامیکی به این صورت است که در لابراتوار در کوره دندانپزشکی در دمایی حدود 700 درجه سانتیگراد گرما داده می شود که باعث می شود ذرات چینی در آن با هم ساختمانی یکدست و محکم تشکیل دهند. این درحالیست که لمینت کامپوزیت در دهان و با استفاده از نور آبی رنگ سخت و محکم می شود و استحکام آن بسیار کمتر از نوع سرامیکی است.
مقایسه ظاهر لمینت سرامیکی و لمینت کامپوزیتی
از آنجاییکه ذرات سرامیکی در شکست و عبور نور بهتر از لمینت کامپوزیتی عمل می کنند و دیگر اینکه به لمینت سرامیک در ابتدا لعابی زده می شود و سپس در کوره گرما می بیند ، لمینت سرامیکی ظاهر زیباتر و درخشانتری دارد.
مراقبت از لمینت سرامیکی و لمینت کامپوزیتی
-برای هر دو روش مثل دندان های عادی، توصیه به مسواک زدن و نخ دندان می شود.
-می توان از یک وسیله بسیار مفید برای حفظ بهداشت دهان به نام واتر پیک استفاده کرد.
-استفاده از مسواک زبر و یا مدیوم باعث می شود روی سطح کامپوزیت خراش ایجاد شده و حتی فرایند تغییر رنگ برای آن سریع تر اتفاق بیفتد.
-شکستن آجیل و گاز زدن خوراکی ها و اجسام سفت ممکن است باعث شکستن و لب پر شدن هر دو نوع شود.
مقایسه میزان تراش دندان پایه در لمینت سرامیکی و لمینت کامپوزیتی
کامپوزیت دندان در ابتدا یک ماده خمیری شکل است که روی سطح دندان اضافه می شود سپس دندانپزشک به آن شکل می دهد و در نهایت با نور آبی آن را سفت می کند. این ویژگی باعث می شود بتوان آن را به هر جایی اضافه کرد و شکل دلخواه به آن داد بدون آنکه احتیاج باشد سطح دندان پایه –مینای دندان- تراش بخورد. ولی نکته ای وجود دارد، اینکه همه سطوح برجسته دندان بایستی تراشیده شوند. اگر این کار انجام نشد دندان بیرون زده تر و زشت معلوم می شود. در مورد لمینت سرامیکی تراش مینای دندان ضروری و اجتناب ناپذیر است. اما چنانچه دندانپزشک مهارت کافی داشته باشد و از یک آزمایشگاه حرفه ای استفاده کند، می توان تراش و آسیب به دندان را به حداقل رساند.
در مجموع مساله ای که مهم است هر دوی این روش ها یک هنر دست محسوب میشوند و تخصص و هنر و دقت دندانپزشک تاثیر زیادی روی کیفیت و نتیجه نهایی کار لمینت کردن دندان خواهد داشت.
درستی مطالبی که در این مقاله ارائه گردید منوط به مهارت و تخصص دندانپزشک و استفاده از مواد با کیفیت و با روش انجام کار ماهرانه است. اگر این موارد رعایت نشوند احتمال پوسیدگی دندان های لمینت شده چند برابر دندان های عادی خواهد شد. بنابراین یافتن یک دندانپزشک متخصص و ماهر بسیار حائز اهمیت است.